Peducate.ir

Peducate.ir

با هم بیاموزیم
Peducate.ir

Peducate.ir

با هم بیاموزیم

کلید لمسی حساس به دست

کلید لمسی حساس به دست


در این جا مداری بسیار ساده و ارزان معرفی می شود که با برخورد دست انسان به الکترود فلزی، می توان دستگاه ثانویه را به کار انداخت. این دستگاه ثانویه می تواند لامپ، موتور و یا هر وسیله دیگر باشد.  

عملکرد: مدار کلید لمسی (Touch Switch) حساس به دست از دو بخش اولیه و بخش ثانویه یا پیش تقویت کننده (Pre Amplifier) تشکیل شده است. در نقطه تماس می توان از یک صفحه فلزی مسی یا آلومینیومی یا هر فلز دیگر با ابعاد حداقل یک سانتی متر مربع استفاده کرد. وقتی دست انسان با این الکترود برخورد کند، بارهای الکتریکی ضعیف از بدن وارد بیس (Base) ترانزیستور (Transistor) Q1 می شود. البته از قبل می دانیم که بدن انسان در حالت عادی دارای ولتاژی در حدود چند صد میلی ولت است. همین ولتاژ ضعیف کافی است تا ترانزیستور BC456 در بخش اولیه مدار، فعال گردد. مقاومت R3 نقش نویزگیر (Noise Cancellation) را بر عهده دارد و باعث می شود تا مدار کلید لمسی، فقط توسط دست انسان فعال شود.


پس از لمس این صفحه فلزی یا همان الکترود، الکتریسیته موجود در بدن از صفحه به پایه بیس ترانزیستور منتقل شده و Q1 روشن شود. از آنجایی که جریان بدن انسان کم است، جریان پایه امیتر (Emitter) ترانزیستور Q1 نمی تواند بار مورد نظر طراح (لامپ، موتور و ...) را فعال کند. به همین دلیل به یک پیش تقویت کننده نیاز است که ترانزیستور Q2 این نقش را بازی می کند. ترانزیستور Q2 به صورت امیتر مشترک (Common Emitter) در مدار قرار گرفته است. مقاومت های R1 و R2 نقش محدودکننده جریان (Current Limiter) را برای ترانزیستورهای مورد نظرشان ایفا می کنند. از طرف دیگر مقاومت R2 موجب محدود شدن جریان لامپ LED می شود.


می توان به جای لامپ LED از یک رله استفاده کرد تا رله بتواند بار دیگر مانند لامپ های توان بالا، موتور و ... را فعال کند. در این صورت ولتاژ تغذیه به نوع رله به کار رفته وابسته می شود. مثلا اگر قرار است از رله 12 ولتی در مدار استفاده شود باید از منبع تغذیه 12 ولتی در مدار استفاده کرد. توجه شود که با تغییر مقدار منبع تغذیه مقدار مقاومت های مدار باید بازطراحی شوند در این حالت کلکتور ترانزیستور Q2 رله را درایو یا راه اندازی (Drive) می کند. به محض لمس کلید، رله فعال شده و دستگاهی که به آن متصل است را روشن می کند. مدار فوق بسیار ساده بوده و با توجه به شماتیک آن مشخص است که هزینه نهایی ساخت آن بسیار پایین است.

کاربردها: کلید لمسی حساس به دست، کلید لمسی زنگ درب، کلید لمسی کنترلی، مدارات ضد سرقت و ...



نظرات 2 + ارسال نظر
Nader پنج‌شنبه 28 اردیبهشت 1402 ساعت 08:06 ب.ظ

سلام
میشه از ۶ ولت استفاده کرد؟
ممنون.

سلام
بله
ولی اگر حساسیتش کم بود مقاومت یک مگا اهمی رو با یک مقاومت کوچیکتر مثلا صد کیلو یا ده کیلویی تعویض کنید.
اگر باز هم حساسیتش کم بود به جای یکی از ترانزیستورها، از ترانزیستور دارلینگتون مثلا
Tip122
استفاده کنید

امیرحسین جمعه 26 آذر 1400 ساعت 11:48 ق.ظ

سلام خسته نباشین . میشه بجای bc546 از bc547 یا 8 استفاده کرد؟

سلام دوست عزیز
بله، از هر ترانزیستور تیپ منفی یا NPN میتونید استفاده کنید.
فقط دقت داشته باشید که هرچه بتا ترانزیستور بزرگتر باشد میزان حساسیت کلید لمسی بیشتر می شود.

ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد